Ontbijten: een genuanceerd verhaal

De belangrijkste maaltijd van de dag

Het klassieke advies raadt nog altijd aan om binnen het uur nadat je bent opgestaan te eten. Het ontbijt mag volgens dat advies ook een rijkelijke maaltijd zijn aangezien je net een langere periode niet hebt gegeten en die energie je zal helpen om actief de dag door te komen. Daarnaast zou het helpen om je spijsvertering die net een hele nacht heeft mogen rusten weer op gang te brengen. Maar klopt dat wel voor iedereen?

Als voorstander van intuïtief eten en luisteren naar je lichaam zet ik graag een meer genuanceerde bril op als het over het klassieke voedingsadvies gaat. Eten omdat het 'moet' of omdat de klok je zegt dat het tijd is staat haaks op voelen wat en wanneer je lichaam iets nodig heeft.

Hoe voel jij je 's morgens

Sommige mensen staan op met een duidelijk hongergevoel. Anderen voelen eerder een knoop in hun maag als ze 's morgens bij het openen van hun ogen aan eten denken.

Tegen de morgen neemt je slaaphormoon, melatonine, af en neemt het hormoon cortisol toe om je wakker te maken. Cortisol kennen we ook als het stresshormoon. Het kan dus zijn dat jouw spijsvertering daarom nog niet meteen toe is aan een maaltijd. Cortisol remt namelijk je spijsvertering. De ochtendrush en te laat of slecht slapen kunnen daar ook voor iets tussen zitten.

In dat laatste geval ben jij misschien iemand die wat meer tijd nodig heeft vooraleer je lichaam een hongersignaal zal doorgeven. Het moet daarvoor eerst tot rust kunnen komen (bv. wanneer iedereen het huis uit is of je na de ochtendrush eindelijk op het werk aankomt).

Eten als je honger hebt

Ik raad vaak aan om te wachten tot je echt een lichamelijk hongergevoel ervaart om te eten. Er zijn namelijk heel wat voordelen aan eten uit honger. De voorwaarde is wel dat je werk of school dit toelaat. Het is jammer genoeg niet voor iedereen mogelijk om op dat moment nog iets te eten.

Heb je wel dat geluk, dan zal je merken dat je eten je veel meer zal smaken en je ook veel beter zal aanvoelen wanneer je verzadigd bent als je kan eten wanneer je honger hebt.

Tip: Let op het uur dat je honger krijgt. Als het bijvoorbeeld al 10u is wanneer je honger voelt en je weet dat je enkel tussen 12u en 13u kan lunchen, kies dan voor iets waarvan je weet dat je tegen het volgende maaltijdmoment alweer een normaal licht hongergevoel zal hebben. Ander is de kans groot dat je heel de eetstructuur van je dag overhoop zal gooien.

Valkuilen van niet te ontbijten

Er zijn een aantal situaties waarbij het geen goed idee is om het ontbijt te skippen of te wachten tot je honger hebt:

• Bij onregelmatige werkuren of weinig flexibiliteit op het werk of op school om te eten wanneer je honger voelt opkomen. In dat geval eet je toch best iets voor je vertrekt.

• Wanneer je honger hebt bij het opstaan en bewust probeert om niets te eten (voor welke redenen dan ook) waardoor je in de loop van de middag alleen maar meer honger krijgt en op een punt komt dat je alles zou kunnen opeten dat je tegenkomt. Maakt niet ontbijten van jou dus een hongerige leeuw in de voormiddag of tijdens de lunch? Don't skip breakfast!

Het ontbijt overslaan zal je niet automatisch helpen om af te vallen. In theorie neem je door het niet eten van een maaltijd minder energie in, maar in de praktijk blijft dat soms helemaal anders uit te draaien. Weet dat wanneer je moet vechten tegen een hongergevoel, je lichaam er alles zal aan doen om jou toch te doen eten.

Je zal meer aan eten denken, eten in je omgeving sneller opmerken en cravings krijgen. En hoe hard je ook je best doet, de kans is groot dat je er uiteindelijk zal aan toegeven. Op zo'n moment krijg je gemakkelijk meer energie binnen, dan wanneer je gewoon had ontbeten op het moment dat je lichaam erom vroeg.